Jak znaleźć pracę z orzeczeniem o niepełnosprawności?

Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności nie powinno być przeszkodą w podjęciu zatrudnienia. Choć niektóre stanowiska mogą być niedostępne ze względów bezpieczeństwa i zdrowia, rynek pracy oferuje wiele możliwości dopasowanych do indywidualnych potrzeb i możliwości osób z niepełnosprawnością.

Praca jako forma rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Dla wielu osób borykających się z niepełnosprawnością, praca jest formą rehabilitacji. Spędzanie czasu wśród innych osób, budowanie nowych relacji, rozwój osobisty i doskonalenie zawodowe zmniejszają ryzyko wystąpienia różnych chorób psychicznych, takich jak: depresja czy lęk separacyjny. 

Osoby z niepełnosprawnością, czynne zawodowo, mają poczucie dążenia do celu, spełniania się i bycia potrzebnym. Przebywanie wśród ludzi i wykonywanie podobnych do nich czynności, pozwala zapomnieć o trudnościach związanych z niepełnosprawnością i budowaniu zdrowego podejścia do własnej osoby.

To właśnie z tych względów tak ważne jest, aby w Polsce funkcjonowało coraz więcej zakładów pracy chronionej czy firm, dostosowujących swoje warunki do możliwości osób niepełnosprawnych. Takie działania przyczyniają się do budowania wyrozumiałych i pomocnych środowisk pracowniczych. 

Prawa osób z niepełnosprawnością na rynku pracy

Polskie prawo pracy przewiduje szereg rozwiązań wspierających zatrudnienie osób z niepełnosprawnością. Dzięki nim pracodawcy mogą lepiej dostosować warunki pracy do indywidualnych potrzeb pracowników. Oto najważniejsze uprawnienia:

• Dodatkowa przerwa – wynosząca zazwyczaj 15 minut. To przerwa na odpoczynek, gimnastykę lub nawet ćwiczenia rehabilitacyjne. Jest ona płatna i niezależna od stopnia niepełnosprawności.
• Dostosowanie stanowiska pracy – pracodawca jest zobowiązany do dostosowania stanowiska pracy, uwzględniając przy tym potrzeby pracownika niepełnosprawnego. Na ten cel firma może uzyskać dofinansowanie z PFRON-u na doposażenie stanowiska.
• Praca w pełni zdalna – dla osób czujących się bezpieczniej w domowym zaciszu, potrzebujących częstszych przerw na ćwiczenia czy odpoczynek lub mających problem z dotarciem do pracy. Daje to możliwość na indywidualne dopasowania czasu pracy.
• Dodatkowy urlop – pracownicy niepełnosprawni mają prawo do dodatkowego urlopu, którego długość zależy od stopnia niepełnosprawności. Najczęściej jest to 10 dni, które jest przyznawane po przepracowanym roku w danej firmie.
• Ulgi podatkowe – np. ulga rehabilitacyjna przeznaczona dla osób niepełnosprawnych lub osób, które ponoszą koszty rehabilitacji, mających na utrzymaniu osoby niepełnosprawne.
• Praca chroniona – w specjalnych miejscach pracy, tzw. zakładach pracy chronionej, które są przeznaczone dla osób niepełnosprawnych. Aby firma zyskała status takiego zakładu musi spełnić szereg określonych warunków.

Aktywność zawodowa a osoby z orzeczoną niepełnosprawnością

Orzeczenie o niepełnosprawności nie wyklucza z podjęcia pracy ani budowania kariery zawodowej. Na rynku istnieją różnego rodzaju szkolenia, staże i kursy, których mogą podjąć się osoby niepełnosprawne, aby rozwijać się w podjętym zawodzie lub na danym stanowisku. Często takie rozwiązania proponuje sam pracodawca, korzystając z wewnętrznych zasobów firmy bądź zewnętrznych dotacji. Możesz również samodzielnie sprawdzić oferty firm szkoleniowych, bowiem zwykle posiadają oni kursy dedykowane osobom z niepełnosprawnością.

Poza rozwojem w konkretnej firmie na danym stanowisku, osoby z niepełnosprawnością mogą podejmować się także prac interwencyjnych, publicznych, czy nawet starać się o  jednorazowe środki na rozwinięcie działalności gospodarczej i refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy. Możliwości na aktywność zawodową jest naprawdę wiele, trzeba tylko uwierzyć w siebie i dobrze ich poszukać.

Różnorodność w miejscu pracy przynosi korzyści całej organizacji. Osoby z niepełnosprawnością wzbogacają zespół o nowe perspektywy i doświadczenia, co może pozytywnie wpłynąć na kulturę organizacyjną i efektywność pracy. Integracja pracowników może przyczynić się do zwiększenia empatii i zaangażowania, a także stworzenia grupy wolnej od uprzedzeń, stereotypów czy aluzji. Pracodawcy mogą przy tym skorzystać z dofinansowania PFRON na dostosowanie stanowisk pracy, co ułatwia stworzenie odpowiednich warunków zatrudnienia.

Poszukiwanie pracy przez osobę niepełnosprawną – od czego zacząć?

Przed rozpoczęciem poszukiwania pracy warto przeprowadzić szczegółową autoanalizę. Kluczowe pytania dotyczą:

• preferowanych obowiązków zawodowych,
• potrzeb związanych z organizacją czasu pracy,
• możliwości dojazdu lub preferencji pracy zdalnej,
• ewentualnych dostosowań stanowiska pracy.

Przygotowując CV, należy skupić się przede wszystkim na kompetencjach zawodowych, umiejętnościach i doświadczeniu. Informację o niepełnosprawności można zawrzeć w sekcji informacji dodatkowych lub przedstawić podczas późniejszego kontaktu z pracodawcą.

Podczas rozmowy kwalifikacyjnej warto:

• koncentrować się na prezentacji swoich kompetencji i doświadczenia,
• być przygotowanym na omówienie potrzebnych dostosowań stanowiska pracy,
• przedstawić przykłady skutecznego radzenia sobie z wyzwaniami w poprzednich miejscach pracy lub w życiu codziennym,
• otwarcie komunikować swoje potrzeby i uprawnienia wynikające z przepisów prawa.

Bądź szczery i otwarty. Podaj przykłady doświadczenia z innych miejsc pracy lub umiejętności, które pozwoliły przezwyciężyć Ci jakieś trudności. Jeżeli nie masz doświadczenia w pracy, a ta będzie Twoją pierwszą, możesz podać takie przykłady z życia codziennego.

Gdzie szukać ofert pracy dla niepełnosprawnych?

Poszukiwanie pracy warto rozpocząć od wizyt w biurach lub agencjach pośrednictwa pracy, które pomogą dopasować przyszłe obowiązki do Twoich możliwości. 

Poszukiwanie pracy można prowadzić poprzez różne kanały:

Wyspecjalizowane instytucje:

• urzędy pracy i ich wydziały ds. aktywizacji zawodowe,
• agencje pośrednictwa pracy specjalizujące się w rekrutacji osób z niepełnosprawnością,
• zakłady pracy chronionej w okolicy miejsca zamieszkania.

Źródła internetowe:

• portale pracy z dedykowanymi filtrami dla ofert skierowanych do osób z niepełnosprawnością,
• grupy i profile w mediach społecznościowych skupiające oferty pracy,
• strony internetowe organizacji pozarządowych zajmujących się aktywizacją zawodową.

Organizacje wspierające:

• fundacje i stowarzyszenia działające na rzecz osób z niepełnosprawnością,
• centra aktywizacji zawodowej,
• organizacje oferujące doradztwo zawodowe.

Praca dla niepełnosprawnych a organizacje pozarządowe

Organizacje pozarządowe, działające na szczeblu regionalnym, krajowym i międzynarodowym, aktywnie wspierają osoby z niepełnosprawnością w obszarze zatrudnienia. Tworzą one przestrzeń do wymiany doświadczeń oraz oferują konkretną pomoc w rozwiązywaniu problemów zawodowych. Szeroki zakres działania tych organizacji pozwala na znalezienie wsparcia dostosowanego do indywidualnych potrzeb, niezależnie od rodzaju niepełnosprawności.

Czy istnieje obowiązek zatrudniania osób niepełnosprawnych?

Nie ma obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych. Jednak po nawiązaniu współpracy, pracodawca zobowiązany jest do:

• dostosowania stanowiska i warunków pracy do indywidualnych potrzeb pracownika,
• zapewnienia odpowiedniego czasu pracy i przerw,
• przestrzegania szczególnych wymogów BHP.

Na realizację tych zobowiązań pracodawcy mogą uzyskać dofinansowanie ze środków PFRON.

Podsumowanie

Rynek pracy oferuje szereg możliwości dla osób z niepełnosprawnością. Kluczem do sukcesu jest odpowiednie dopasowanie stanowiska do indywidualnych predyspozycji i możliwości. Choć dostępne udogodnienia i wsparcie znacząco ułatwiają funkcjonowanie w środowisku zawodowym, każda praca wiąże się z określonymi wyzwaniami. Sukces zawodowy jest możliwy dzięki połączeniu:

• właściwego doboru stanowiska pracy,
• wsparcia ze strony pracodawcy i współpracowników,
• wykorzystania dostępnych form pomocy,
• osobistego zaangażowania.

Full Job jako agencja pracy oferuje profesjonalne wsparcie w procesie poszukiwania zatrudnienia. Zapewniamy indywidualne podejście do procesu rekrutacji z uwzględnieniem Twoich predyspozycji i trudności oraz pomoc na każdym etapie poszukiwania pracy. Korzystając z usług Full Job możesz też liczyć na profesjonalne doradztwo w zakresie rozwoju kariery zawodowej.